5 września odbyła się w Sejmie konferencja „Poznaj temat rosnącej wagi” zorganizowana przez wicemarszałek Sejmu Monikę Wielichowską oraz Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu.

Wydarzenie to zainicjowało ogólnopolską kampanię społeczną o tej samej nazwie, której celem jest promocja zdrowego stylu życia, ale przede wszystkim podniesienie – w szczególności u dzieci i ich rodziców świadomości na temat negatywnego wpływu cukru i otyłości na zdrowie.

W konferencji uczestniczyła Minister Zdrowia Izabela Leszczyna, Minister Edukacji Narodowej Barbara Nowacka i Wiceminister Sportu i Turystyki Piotr Borys.

Monika Wielichowska podkreśliła, że problem otyłości jest jedną z najpoważniejszych
i najszybciej rosnących epidemii współczesnych czasów. – Niezdrowa dieta, stres, niska aktywność fizyczna, trzy fotele – w domu, w pracy, w aucie, czyli siedzący tryb życia, obciążenia genetyczne. Przyczyn otyłości, jest wiele i to właśnie z nimi wszystkimi musimy się zmierzyć. Otyłość i nadwaga, zarówno u dzieci jak i u dorosłych, stała się globalnym wyzwaniem – mówiła.

Minister Zdrowia Izabela Leszczyna zapewniła, że problem “rosnącej wagi” dostrzega nie tylko jej resort, ale cały rząd Donalda Tuska. Podkreśliła, że otyłość nie jest wyłącznie kwestią medyczną. Dotyczy także edukacji i profilaktyki, dlatego walka z nią wymaga współpracy międzyresortowej. Zwróciła uwagę, że już jedna trzecia ośmiolatków ma otyłość lub nadwagę. Zaznaczyła, że otyłość może wywoływać inne choroby, np. sercowo-naczyniowe, onkologiczne czy cukrzycę.

Obecna na konferencji Minister Edukacji Barbara Nowacka podkreśliła znaczenie współpracy międzyresortowej w zakresie walki z otyłością. Przypomniała, że powołała wspólnie z Minister Zdrowia i Ministrem Sportu zespół ekspertów, który wypracuje podstawę programową nowego przedmiotu. Projekt trafi do konsultacji jesienią. Edukacja zdrowotna będzie obejmować m.in. zagadnienia zdrowia psychicznego, fizycznego, a także kwestie zdrowego odżywiania, profilaktyki czy problemu uzależnień.

– Przedmiot „Edukacja zdrowotna” obejmie wszystkie aspekty zdrowia: psychicznego, fizycznego, seksualnego, prewencję, ruch, dietę oraz inne działania, które młoda osoba powinna podjąć, aby stać się zdrowym dorosłym. Uczniowie na zajęciach mają nabyć odporności psychicznej, w tym odporności na wpływ mediów społecznościowych – mówiła w swoim wystąpieniu Minister Nowacka.

Wiceminister Sportu i Turystyki Piotr Borys podkreślał rolę aktywności fizycznej w prewencji otyłości. – Żeby dziecko mogło się prawidłowo rozwijać, potrzebuje minimum jednej godziny ruchu dziennie. Tymczasem z badań wynika, że ten wymóg spełniają nieliczni, a im starsze dziecko, tym mniej się rusza.

Aż 70 proc. obiektów szkolnych i przedszkolnych jest po lekcjach zamknięta lub działa komercyjnie. Dlatego rząd przeznaczył blisko 300 mln zł na program “Aktywna szkoła”, w ramach którego placówki będą organizować uczniom zajęcia sportowe. 

O roli sportu mówiła też Poseł Małgorzata Niemczyk przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. zdrowego stylu życia oraz przeciwdziałania nadwadze i otyłości. – Potrzebujemy dziś dramatycznie mody na ruch, mody na aktywność, gdyż wszyscy wiemy, jak niepokojące są statystyki. Ruchu musimy się nauczyć i do tego służą m.in. lekcje wychowania fizycznego. To jedyne systemowe, systematyczne 45 minut przez które przeszedł każdy z nas w naszym życiu i przez które będą przechodzić kolejnej pokolenia. Zwracam się w tym miejscu o wprowadzenie lekcji w-fu dla klas 1-3, bo uważam że nasz kraj jest stać na to, żeby do planu lekcji dołożyć te kilka godzin i znaleźć na to środki finansowe.

Rektor Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu prof. Piotr Ponikowski, placówki która jest inicjatorem kampanii podkreślał, że jeszcze kilka lat temu sami lekarze nie byli świadomi, że otyłość jest przewlekłą, postępującą chorobą, która pogarsza ogólny stan zdrowia, jakość życia i rokowania.

– “Poznaj problem rosnącej wagi” to kolejna akcja prozdrowotna realizowana przez naszą uczelnię. Przeprowadzimy ją z Wicemarszałek Sejmu RP Moniką Wielichowską i partnerami, którym dziękujemy za spotkanie, cenne głosy w dyskusji oraz chęć wspólnej walki z epidemią otyłości, nadmiernym spożyciem cukru i brakiem aktywności fizycznej – dziękował prof. Ponikowski. – To wyjątkowy dzień, bo razem z państwem zaczynamy ważny proces, jednocześnie kontynuując szereg prozdrowotnych inicjatyw, jakie podejmujemy w naszej uczelni. Na świecie mówimy o miliardzie ludzi z nadwagą i otyłością, w Polsce o kilkunastu milionach. Co szczególnie ważne, problem ten dotyka również dzieci i młodzież. Musimy jako środowisko, ale też jako rodzice i nauczyciele, budować dobre wzorce i nawyki. Musimy uświadamiać ludziom, jak bardzo ryzykują, lekceważąc zbędne kilogramy. Ogromną rolę widzę tu dla absolwentów zdrowia publicznego, dlatego zmieniamy priorytety naszego Wydziału Nauk o Zdrowiu –powiedział rektor UMW prof. Piotr Ponikowski

Prof. Robert Śmigiel, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Metabolicznych UMW zaznaczył, że otyłość zaczyna się już w okresie prenatalnym, a kluczowe dla jej rozwoju jest pierwsze tysiąc dni życia. Wśród najważniejszych przyczyn nadmiernej masy ciała na każdym etapie dzieciństwa są nieprawidłowe wzorce żywieniowe oraz zbyt mała aktywność fizyczna. Na porażkę leczenia otyłości wpływa fakt, że nie potrafimy zmienić świadomości rodziców. Jesteśmy też katastrofalne nieudolni, nie potrafimy prowadzić programów edukacyjnych i profilaktycznych. Powodem jest brak komunikacji z rodzicami i wsparcia psychologów. Jako powody wzrostu tycia u dzieci prof. Śmigiel wskazał na niespożywanie przez nie śniadań, niejedzenie warzyw, picie napojów słodzonych, spożywanie niezdrowych przekąsek oraz brak ruchu.

W trakcie swojego wystąpienia Prezeska Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego prof. Teresa Jackowska po raz kolejny zaapelowała o częstsze bilanse zdrowotne. Podkreśliła, że otyłość jest jedną z najczęstszych przewlekłych chorób wieku dziecięcego. Jednocześnie, jak tłumaczyła, dzieci chorujące na otyłość są stygmatyzowane. – Często my, lekarze, zwalniamy te dzieci z WF-u w szkole, żeby nie były stygmatyzowane, bo później mamy inne choroby np. psychiczne – powiedziała.

Przekazała, że Amerykańska Akademia Pediatrii przedstawiła rekomendacje oceny i leczenia dzieci i młodzieży z nadwagą i otyłością. Jedna z nich to diagnostyka i pomiary (m.in. wzrost, waga i BMI) co najmniej raz w roku dla wszystkich dzieci w wieku od 2 do 18 lat.

Wśród tematów na konferencji nie zabrakło także tematów dotyczących otyłości wśród dorosłych. O roli lekarza rodzinnego podczas konferencji mówiła dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas, Konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, kierownik Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej UMW. – Rola lekarza rodzinnego z walce z otyłością jest ogromna. Nie mamy programu profilaktycznego przeciwdziałającego otyłości, ale mamy inne narzędzia. Istnieje obowiązek corocznego ważenia pacjentów oraz pomiarów obwodu talii i raportowania tych danych do NFZ. Niestety, to jest obowiązek, z którego większość się nie wywiązuje.

Prof. Lucyna Ostrowska, prezes Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości zwróciła uwagę na 4 filary skutecznej walki otyłością, którymi są: adekwatna dieta, odpowiedni poziom aktywności fizycznej, terapia behawioralna oraz leczenie farmakologiczne. – Mamy skuteczne leki i wytyczne, które wydało PTLO w oparciu o standardy europejskie. Chodzi nam nie tylko redukcje masy ciała, ale o poprawę czynników ryzyka chorób towarzyszących otyłości.

Główną z nich jest cukrzyca i jak podkreśliła w swoim wystąpieniu prof. dr hab. Irina Kowalska z Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego – W podejściu do leczenia cukrzycy typu 2 bardzo ważnym elementem jest normalizacja masy ciała. Już redukcja o 5% masy ciała poprawi kontrolę metaboliczną a utrata do 15% może prowadzić do całkowitej remisji.

Prof. Robert Gil, reprezentujący Polskie Towarzystwo Kardiologiczne zaznaczył, że otyłość jest kluczowym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. A redukcja masy ciała decydowanie poprawia gospodarkę lipidową, pomaga uregulować ciśnienie.

Patronat honorowy nad wydarzeniem przyznali: Wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska, Minister Edukacji, Minister Sportu i Turystyki, Minister Zdrowia, Instytut Praw Dziecka im. Janusza Korczaka, Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu, Polskie Towarzystwo Dietetyki, Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej i Polskie Towarzystwo Stomatologiczne.